పాలకుర్తి సోమేశ్వర లక్ష్మీనరసింహ స్వామి ఆలయం జనగామ జిల్లా
పాలకుర్తి సోమేశ్వర లక్ష్మీనరసింహ స్వామి ఆలయం జనగామ జిల్లా
రాత్రి వేళల్లో ఇప్పటికీ ఈ కొండ నుంచి ఓంకారం వినిపిస్తుంటుంది. అయితే… ఈ సొరంగంలో ఏముందో తెలుసుకునేందుకు గతంలో కొందరు అర్చకులు, గ్రామ పెద్దలు కలిసి ప్రయత్నించారు. సొరంగంలోకి కొంతదూరం వెళ్లిన తర్వాత గాలి సరిగా ఆడక వెనక్కి వచ్చేశారు. గుహకు పక్కనే వీరాంజనేయస్వామి విగ్రహం ఉంది. అక్కడికి వెళ్లాలన్నా పెద్ద రాళ్ల మధ్య ఉండే మెట్లు ఎక్కాలి. వేల సంవత్సరాల క్రితం ఈ కొండ గుహల నుంచి పాలలా ఉండే తెల్లటి నీరు ప్రవహించేదట. అందువల్లే దీన్ని ‘క్షీరగిరి’ అని కూడా పిలుస్తారు.
పాలకుర్తి సోమేశ్వర లక్ష్మీనరసింహ స్వామి ఆలయం జనగామ జిల్లా
గ్రామంలో సోమనాథుని స్మృతి చిహ్నంగా కట్టిన శివాలయం ఉంది. ‘శ్రీ ఆంధ్రమహా భాగవతమందార మకరందా’న్ని తెలుగు వాళ్లకు అందించిన భక్తకవి పోతన పుట్టిన ‘బమ్మెర’ కూడా ఇక్కడికి మూడు కిలోమీటర్ల దూరంలోనే ఉంది. సహజ పండితుడైన పోతనామాత్యుడు సోమేశ్వరుడు, లక్ష్మీనరసింహుడిని తరచూ దర్శించుకునేవాడని.. అప్పటి గ్రంథాల్లో ఉంది. వాల్మీకి మహర్షి కూడా పాలకుర్తికి ఐదు మైళ్ళ దూరంలో వల్మిడి (వాల్మీకి పురం)లోని కొండల్లో కొన్నాళ్లు ఉన్నట్లు ఆనవాళ్లు కూడా ఉన్నాయి.గండదీపం :- ఇక్కడే గండదీపం మిద్దె ఉంటుంది. ఈ మార్గం ద్వారా భక్తులు పైకి వచ్చి గండదీపం వెలిగించి తమ మొక్కులను తీర్చుకుంటారు. కొంచెం బరువైన శరీరం కలిగిన వారు, చీకటికి భయపడేవారు, ఆథునికంగా నిర్మించిన వేరే మెట్ల దారి ద్వారా పైకి చేరుకొని గండదీపం వెలిగించుకుంటారు.
ఉత్సవాలు : మహాశివరాత్రికి శ్రీ సోమేశ్వర స్వామి కళ్యాణోత్సవానికి, జాతరకు రాష్ట్రం నలుమూలలనుండే కాక కర్నాటక, మహారాష్ట్ర వంటి ఇతర రాష్ట్రాలనుండి కూడ లక్షలాదిగా భక్తులు తరలివస్తారు. ఉత్సవాలలో భాగంగా యజ్ఞ యాగాదులతో పాటు, దివ్యరథోత్సవం అంగరంగ వైభవంగా జరుగుతుంది. కొండచుట్టు ప్రభలు కట్టిన ఎడ్లబండ్లు పరుగులు తీస్తాయి. చివరి రోజున అగ్నిగుండాల కార్యక్రమం జరుగుతుంది. శ్రావణ మాసంలో శత:చండీ హవనం, రుద్రహవనం, లక్ష బిల్వార్చన, లక్ష కుంకుమార్చనలు జరుగుతాయి. కార్తీక దీపోత్సవం, మార్గశిర మాసంలో శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి మార్గళి ప్రాత:కాలార్చనలు, నైవేద్యాలు, ప్రసాదవినియోగం ఉంటాయి. శ్రీ సోమనాథ మహాకవి శివైక్యం పొందిన ఫాల్గుణ మాసంలో ప్రత్యేక ఉత్సవాలుంటాయి. ప్రతి మాస శివరాత్రికి శ్రీ స్వామివారి కళ్యాణం నిర్వహించ బడుతుంది.
పాలకుర్తి సోమేశ్వరాలయం
పాలకుర్తి సోమేశ్వర లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి దేవాలయం తెలంగాణ రాష్ట్రం, జనగాం జిల్లా, పాలకుర్తి మండలంలో ఉంది.
ఈ గ్రామానికి జనగాం సమీప పట్టణం. హైదరాబాద్ నుండి పాలకుర్తి చేరుకోవడానికి జనగాం మీదుగా సూర్యాపేట రహదారి వైపు 110 కిలోమీటర్లు ఉంటుంది.
గుహలోపల కొండపై శ్రీ సోమేశ్వర లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి ఆలయం ఉంది.
బొమ్మర పోతన్న జన్మస్థలం పాలకుర్తికి అతి సమీపంలో ఉంది.
వీరశైవాన్ని అభివృద్ధి చేసిన శ్రీ పాల్కురికి సోమనాథుడు ఇక్కడే పుట్టి పెరిగాడు. తెలుగులో గధ్య రచన చేసిన మొదటి రచయిత. అతను 12వ శతాబ్దంలో జీవించాడు. ఈ గ్రామంలో మరియు చుట్టుపక్కల ఉన్న ప్రదేశాలలో శ్రీ సోమేశ్వర లక్ష్మీ నర్సింహ స్వామి ఆలయం, బొమ్మర పోతన స్థానిక స్థలం మరియు ఆలయం, వల్మిడి శ్రీరామ ఆలయం మరియు విస్నూర్ దేశ్ముఖ్ కోట ఉన్నాయి.
అన్ని మతాల ప్రజలు ఇక్కడ నివసిస్తున్నారు, వారిలో ఎక్కువ మంది హిందువులు. ఇది తెలంగాణలో ఒక భాగం. పాలకుర్తికి వచ్చే ప్రజల కోసం దేవాదాయ శాఖ నుండి వసతి గృహం అందుబాటులో ఉంది. అలాగే శ్రీ రాపాక సుధాకర్ మరియు ఆర్య వైశ్య సంఘంలోని ఇతర సభ్యులు అభివృద్ధి చేసిన ఆర్య వైశ్యులకు చక్కని వసతి మరియు ఉచిత ఆహారం ఉంది. వరంగల్ నుండి 50 కిలోమీటర్ల దూరంలో పాలకుర్తి మండల హెడ్ క్వార్టర్స్ వెలుపలి స్కర్ట్స్లోని కొండపై ఉంది. 12వ శతాబ్దానికి చెందిన ప్రముఖ కవి పాలకుర్తి సోమనాధ కవి జన్మస్థలం కూడా ఇదే.
ఆయన సమాధిని ఇక్కడ చూడవచ్చు.
ఈ చారిత్రాత్మక ఆలయం కొండపై 120 మీటర్ల ఎత్తులో ప్రక్కనే ఉన్న రెండు గుహలలో అవతరించిన శివుడు మరియు శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామికి అంకితం చేయబడింది.
రెండు గుహల చుట్టూ ఉన్న ‘ప్రదక్షిణ మార్గం’ చాలా సహజమైనది. శిథిలమైన ‘సూర్య’ ఆలయం ఉంది మరియు కోనేరు కూడా ఈ ప్రదేశంలో చూడవచ్చు. ఒకప్పుడు వర్ధిల్లిన ఈ ప్రదేశం ‘వీర శైవ’ హిదూయిజం యొక్క అనుచరులు కాలక్రమేణా ప్రాముఖ్యతను కోల్పోయారు, ప్రస్తుతం ఇది వరంగల్ జిల్లాలో ప్రసిద్ధ పుణ్యక్షేత్రంగా ఉంది. యాత్రికులు ఎక్కువగా కర్ణాటక, మహారాష్ట్రల నుంచి వస్తున్నారు. ప్రధానంగా వీరశైవులు ప్రతిష్ఠాపన దేవతలు మరియు సోమనాధకుని ఆశీస్సులు పొందేందుకు సంవత్సరానికి ఒకసారి తప్పకుండా సందర్శిస్తారు.