మహాకవి బమ్మెర పోతన జీవిత చరిత్ర… పాలకుర్తి మండలం జనగాం జిల్లా

మహాకవి బమ్మెర పోతన జీవిత చరిత్ర… పాలకుర్తి మండలం జనగాం జిల్లా

పేరు: పోతన   (c.1370-c.1450)
జన్మస్థలం మరియు నివాస స్థలం : బమ్మెర గ్రామం, పాలకుర్తి మండలం, తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని జనగాం జిల్లా.
తల్లిదండ్రులు అతను కేసన్నకు జన్మించాడు మరియు అతని తల్లి లక్ష్మమ్మ.

టీచర్ : ఇవటూరి సోమన

పుస్తకాలు : భోగినీ దండకము, వీరభద్ర విజయము, నారాయణ శతకము, భాగవతము.

పోతన భాగవత పురాణ సంస్కృతాన్ని తన మాతృభాష తెలుగులోకి అనువదించిన మొదటి కవి పోతన అనువదించిన మొదటి భారతీయ కవి. ఇతను తెలుగు మరియు సంస్కృత పండితుడు. మహా భాగవతము ఆయన రచన. తెలుగులో పోతన భాగవతం అని పిలుస్తారు.

ఉపాధ్యాయుల అవసరం లేకుండా అతను సహజ కవి (సహజ కవి) అని నమ్ముతారు. అతను తన వృత్తిలో చాలా మర్యాదగా మరియు వ్యవసాయదారునిగా పరిగణించబడ్డాడు. అతను తెలివైన పండితుడు అయినప్పటికీ, అతను వ్యవసాయ రంగాలలో పనిచేయడానికి వెనుకాడలేదు.

పోతన స్వయంగా బమ్మెరలో పెరిగి భాగవతము రచించే నిమిత్తం ఏకశిలానగరమునకు వెళ్లినట్లు తెలిపాడు. పోతనకు సమకాలీనుడైన కొరవి గోపరాజు (1430-1490) తన సింహాసన-ద్వాత్రంశికలో వరంగల్‌కు ఏకశిలానగరము అనే పేరు కూడా ఉందని స్పష్టం చేశాడు.

పోతన జీవిత కాలం

1. తన ప్రారంభ సంవత్సరాల్లో, అతను శ్రీ సింగ భూపాల రాజు (సింగమ నాయక-II 1384 AD 1384-1399 AD) భార్య భోగిని గౌరవార్థం వ్రాసిన పద్యం భోగినీ దండకం. ఇది అతని గొప్ప కవిత్వానికి పునాది వేసిన మొదటి వెంచర్. భోగినీ దండకం అనేది తెలుగులో అందుబాటులో ఉన్న తొలి దండకం (అదే గణాన్ని లేదా పాదం అంతటా ఉపయోగించబడే రాప్సోడి).

2. పోతన క్రీ.శ.1370లో పూర్తి చేసిన బహస్కర రామాయణంగా పేర్కొనబడింది.

3. తాతంభట్టు కవి-చింతామణి సృష్టికర్త. అతను తన రచనలలో నారాయణ-శతకముతో పాటు భోగిని-డి పోతన గురించి ప్రస్తావించాడు. కవి-చినియామణి రచనలో ప్రస్తావించబడిన చివరి కవి పిన-వీరన. అతను సాళ్వ-నరసింగరాయల పనికి భక్తుడు. 1480. కాబట్టి, పోతన క్రీ.శ. 1480.

వంశావళి: పోతన బ్రాహ్మణ-కులానికి చెందిన నియోగి శాఖ సభ్యుడు. అతను ఆపస్తంబ సూత్రం మరియు కౌండితే న్యాస గోత్రం నుండి వచ్చినవాడు. అతను తన వంశావళికి సంబంధించిన సమాచారాన్ని వీరభద్ర విజయడ్ములో అందించాడు, అది మొదటి పుస్తకం. దాని ఆధారంగా మనం అతని వంశావళిని దీని ప్రకారం పునర్నిర్మించవచ్చు:
మల్లయ్య భీమన అన్నయ – గౌరమ్మ (భార్య)

సోమన — మల్లమ్మ (భార్య)

రరహైఅ అన్నయ జేఈలన అయ్యల ప్రెగడ మచ్చయ మచమా (భార్య)

కేసన-లక్కమ మాధవుడు ఇమ్మడి (భార్య)

తిప్పన పోతన

అతని బాల్య సంవత్సరాలు వీరభద్ర విజయములో పోతన యొక్క వెల్లడి ప్రకారం అతను తన తండ్రి ద్వారా మాత్రమే మొదట విద్యాభ్యాసం చేశాడని పేర్కొనవచ్చు. అతను తన బాల్యదశలో వీరభద్రుని ప్రార్థనలతో కవిత్వం రాయడం ప్రారంభించాడు. అదే వ్యాసంలో అతను తనకు ఉన్న గురువును కూడా వ్రాసాడు. తనకు నేర్పిన గురువు కవిత్వం రాసే బహుమతి ఇచ్చాడు. సోమశేఖరుడు అతని గురువు.

పోతన స్వతహాగా నేర్చుకొన్న వాడు. అతను గొప్ప పాఠకుడు మరియు వేద, వేదాంత, పారణ, ఇథిలియా, కావ్య జ్ఞానాన్ని పొందాడు. నాటకం, అలంకార మరియు ఇతర విషయాలు. ఆయన నన్నయ, తిక్కన, కృణ జ. హరి వంశము, ఉత్తర-హరివంశము నుండి మహాభారతము, ఎర్రన, నాచన, సోమన రచనలు, భాస్కరుని రామాయణములను చదివినట్లు ఆయన భాగవాళము ద్వారా స్పష్టమవుతుంది. అతను ఆ సమయంలో వీరశైవి అయినందున, అతను పాల్కురికి సోమనాథుని బసవ పురాణం మరియు పండితరాధ్య చరిత్ర పాఠకుడు కూడా. తరువాతి సంవత్సరాలలో, అతని విద్యావిషయక విజయాలు అతని స్వంత ప్రయత్నాల ఫలితమే కాబట్టి అతనికి “సహజ పాండిత్య” (స్వీయ పండితుడు) అనే గౌరవ బిరుదు లభించింది.

అతని రచన: పోతన నాలుగు పుస్తకాలను ప్రచురించినట్లు చెబుతారు.
భోగినీ దండకము
వీరభద్ర విజయము
నారాయణ శతకము
భాగవతము (ఎనిమిది స్కంధాలు).
భోగినీ దండకము: ఇది తెలుగు సాహిత్యంలో అత్యంత ప్రాచుర్యం పొందిన పుస్తకాలలో ఒకటి. సర్వజ్ఞ భూపాలుడిని ఆరాధించే వేశ్యకు పెట్టబడిన పేరుగా భోగిని వర్ణించవచ్చు. భూపాలుడు మరియు చివరికి తన సింహాసనాన్ని పొందగలిగాడు. పుస్తకంలో చెప్పిన కథ ఇది. ఇది కేవలం ఎనిమిది పేజీల చిన్న రచన. పోతనకు విపరీతమైన అభిమానం ఉన్నందున కాదు, అతను తన యవ్వనంలో ఉన్నందున అతను సమానంగా మతపరమైనవాడని అనుకోకూడదు. అతను కూడా ఒక వ్యక్తి. ఆయన రావు సింగ భూపాలపై ఆధారపడి ఉండవచ్చు. మొదట్లో. పోతన భోగినీ దడకము రచించి ఉండవచ్చును. అతను ప్రపంచ అనుభవాన్ని పొందాడు మరియు మనస్సు పరిపక్వం చెందడంతో అతను విషయాలను చూసే విధానం మారవచ్చు మరియు అతని లక్ష్యాలు మరియు నమ్మకాలు మారవచ్చు. విశ్వం గురించి అతని దృక్పథం బలపడి ఉండవచ్చు. వృద్ధాప్యంలో పోతనకు ఇది జరుగుతుందని నేను నమ్ముతున్నాను.”

భోగిని దండకములో మూడు లక్షణాలు ఉన్నాయి.

అసలు రచన రూపంలో వచ్చిన మొదటి దండకము.
దండకము దేవతల స్తుతి కొరకు వ్రాయబడినది. ఇది ఒక కథ లేదా మానవ చర్యల ఆధారంగా వ్రాయబడిన మొట్టమొదటి దండకము.
దండకము భక్తికి మాత్రమే ఉద్దేశించబడింది, తరువాత శృంగార-భావనను వ్యక్తీకరించడానికి అన్వయించబడింది. పోతన తర్వాత శృంగార దండకములు విడుదలయ్యాయి. గణపవరపు వేంకటకవి రచించిన విద్యావళి దండకము, విజయ భూపతి నుండి మోహినీ దండకము మరియు సాంబశివుని చంద్రనాన దండకము ప్రత్యేకించి చెప్పుకోదగినవి.
వీరభద్ర విజయము ( వీరభద్ర విజయము) : పోతన బాలుడిగా ఉన్నప్పుడే ఈ గ్రంథాన్ని రచించాడు. పోతన సృజించిన కారణంగా సాహితీ లోకంలో గౌరవప్రదమైనది. వీరభద్ర విజయములో నాలుగు అధ్యాయాలు ఉన్నాయి. ఇది మొత్తం 1046 లైన్లను కలిగి ఉంది. అతని రచనలోని మొదటి పద్యం, రచయిత ప్రశంసలు పొందింది! శివుడు వీరభద్రుడు మరియు సరస్వతి దేవి. వ్యాస, వాల్మీకి, కాళిదాసు, బాణ, మాఘ, శివభద్ర, మణిభద్ర, భారవి, భోజ వంటి సంస్కృత కవులను కూడా కొనియాడారు. నన్నయ, తిక్కన, వేములవాడ భీమన రంగనాథ, శృంగార కవి (శ్రీనాథ) వంటి తెలుగు కవులను కూడా కొనియాడారు. అతను తన గురువు ఇవటూరి-సోమన గురించి కూడా గౌరవంగా మాట్లాడాడు.
చివరి అధ్యాయం చదివితే వీరభద్ర విజయము కథ సులభంగా అర్థమవుతుంది. అందుకే దక్ష రాజు శివుడిని ఆహ్వానించకుండానే యజ్ఞం నిర్వహించాలని అనుకున్నాడు. అన్ని దేవుళ్లను, సాధువులను హాజరు కావాలని ఆయన ఆహ్వానించారు. శివుడు హాజరుకాని యజ్ఞం వ్యర్థమైనది మరియు అర్థం చేసుకోలేనిదని దడిచి రాజు దక్షుడికి చెప్పాడు. దక్షుడు అతని సలహా వినలేదు. అందుకు విరుద్ధంగా దడిచిపై విరుచుకుపడ్డాడు. దాదీచి అతడిని నేరుగా కైలాసానికి తీసుకెళ్లి మొత్తం కథను శివుడికి చెప్పాడు. శివ పార్వతికి కోపం వచ్చింది. శివుని కోపం వీరభద్రుడిని పుట్టించింది మరియు పార్వతి కోపం భద్రకాళి పుట్టుకకు దారితీసింది. వీరభద్రుడు దక్షుని యజ్ఞాలను తొలగించాడు. అతను రాజును ఉరితీశాడు. అయితే, విష్ణువు వీరభద్రుడితో యుద్ధం చేశాడు. విష్ణువు చక్రం విరిగిపోయింది. ఇతర దేవుళ్ల వాహనాలతో పాటు ముక్కులు కూడా విరిగిపోయాయి. వీరభద్రుడు వారందరినీ జయప్రదంగా కైలాసానికి తీసుకెళ్లాడు. శివుడు దక్షుని పట్ల జాలిపడ్డాడు మరియు దేవతలకు వారి పూర్వ రూపాన్ని ఇచ్చాడు, విష్ణువును గౌరవించాడు మరియు వీరభద్రపై అతని విజయంతో సంతోషించాడు. వీరభద్ర విజయము చదివితే పోతన అప్పటికే నన్నెచోడలో కుమార-సంభవము చదువుతున్నాడని తెలుస్తుంది.

నారాయణ శతకము : పోతన వీరభద్ర విజయము రచించిన కొద్ది కాలానికే నారాయణ శతకము రచించాడు. అతను శైవమతం మరియు వైష్ణవ మతం మధ్య తన నమ్మకాలను మార్చుకున్న క్షణానికి ఇది స్పష్టమైన సూచన. భాగవతమును రచించిన తరుణంలో తారాస్థాయికి చేరుకున్న వ్యక్తిగా అతని పరిపక్వత ప్రారంభం. పోతన శివభక్తులలో ఒకడు మరియు సోమశేఖర అనే వీరశైవ గురువు యొక్క శిష్యుడు. ఈ విధంగా వీరశైవులకు విష్ణువు పట్ల శత్రుత్వం ఉండదని నమ్ముతారు. అదనంగా, వారు విష్ణువును శివుని ఆరాధకుడిగా చూస్తారు. కాబట్టి, పోతన విష్ణువుకు కృతజ్ఞతలు తెలియజేయడానికి నారాయణ శతకాన్ని ఎందుకు రచించాడో ఆశ్చర్యపోనవసరం లేదు. ఒక శతకములో వంద పద్యాలు ఉంటాయి. సర్వేశ్వర శతకము మరియు కులశేఖర ఆళ్వార్ నుండి అన్నమయ్య మరియు ముకుందమాల యొక్క జ్దారళ్య శతకము పోతన నుండి వచ్చిన జడరాయణ శతకముపై కనిపిస్తాయి. హుక్ మూడు వందల పది కవితలతో కూడి ఉంది. ఈ పుస్తకాన్ని ఇటీవల వంగూరి సుబ్బా రూప్ విడుదల చేశారు మరియు పోతన ప్రచురించారని నమ్ముతారు. కొంతమంది పండితులు దీనిని పోతన యొక్క పఠనాభిమానిచే వ్రాయబడిందని నమ్ముతారు. ఈ రచన శైలి పోతన శైలికి భిన్నంగా ఉంటుంది. నిడుదవోలు వెంకటరావు గారు భాగవతములోని శైలికి అనేక ఉదాహరణలను ఉటంకిస్తూ ఇది పోతన చేసిన ప్రామాణికమైన రచన అని నిరూపించారు. అతను తన కవిత్వంలో ఇంకా పరిపక్వత మరియు పరిపూర్ణత లేని సమయంలో ఈ పద్యం కంపోజ్ చేశాడు.

మహా భాగవతము దీనిని సాధారణంగా పోతన భాగవతం అని పిలుస్తారు: ఈ రోజు మనకు అందుబాటులో ఉన్న మొత్తం భాగవతానికి పోతన రచయిత కానప్పటికీ, అతను దానిలో అత్యధిక భాగాన్ని వ్రాసాడు. కావున దీనిని సాధారణంగా పోతన భాగవతము అని అంటారు కానీ గంగన్న, సింగన, నారాయణ కవుల చేతుల్లో కొన్ని స్కంధములు వ్రాయబడ్డాయి. పోతన ఈ క్రింది స్కంధాలను రచించాడు: 1 నుండి 4, మరియు 7-10. గంగన్న 5వ స్కంధాన్ని, సింగన ఆరవ స్కంధాన్ని, నారాయణ పదకొండవ మరియు పన్నెండవ స్కంధాలను రచించారు. ప్రతి స్కంధంలోని చివరి విభాగంలో ప్రదర్శించబడిన గద్య పంక్తులలో ఇది స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది. మొత్తంగా, భాగవతము 12 స్కంధాలను కలిగి ఉంది. కొంతమంది నిపుణులు పోతన స్కంధాలన్నింటినీ రచించారని నమ్ముతారు. ఇతర కవులు కొన్ని స్కంధాలను స్వరపరిచారు మరియు ముగించారు, కానీ అవి తరువాత నాశనం చేయబడ్డాయి. పోతన స్కంధల లోపానికి ఈ క్రింది కారణాలు చెప్పబడ్డాయి: 1 . పోతన పన్నెండు స్కంధాలను పూర్తి చేసి, వాటిని ఒక పాత్రలో ఉంచి, వాటిని భద్రంగా భద్రపరచడానికి కొడుకు మల్లనకు ఇచ్చాడు. అతని మరణం తరువాత మల్లన పెట్టెలోకి చూసాడు, భాగవతములో కొంత భాగం కీటకాలచే నాశనం చేయబడిందని తెలుసుకున్నాడు. పోతన అనుచరులు ధ్వంసం చేసిన భాగాలను పూర్తి చేశారు. పురాణము హయగ్రీవ శాస్త్రి ప్రచురించిన భాగవతము మొదటి ప్రచురణ (క్రీ.శ. 1848)లో ఈ కథ చేర్చబడింది. 2. కూచిమంచి త్లిఇమ్మకవి తన సర్వ-లక్షణ-సార-సంగ్రహములో ఈ క్రింది కథను క్రీ.శ. 1740. పోతన సర్వజ్ఞ సింగభూపతి ((సింగమ నాయక-II, 1384 క్రీ.శ. 1384-1399) గౌరవార్థం భాగ– వటమును అంకితం చేయడానికి ఆసక్తి చూపలేదు. అందువల్ల, భూపతి కోపోద్రిక్తుడైనాడు మరియు భాగవతమును పాతిపెట్టాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. భాగాలు నాశనం చేయబడ్డాయి కాబట్టి, మిగిలిన కవులు తప్పిపోయిన భాగాలను పూర్తి చేసారు.

రాజు స్వయంగా నిష్ణాతుడైన పండితుడు, అతను అనేక రచనలను వ్రాసాడు, వాటిలో రుద్రనవసుధాకర అత్యంత ప్రసిద్ధ సంస్కృత నాటకం. అయితే, పోతన రాజు ఆదేశాలను పాటించడానికి నిరాకరించాడు మరియు అతను అపారమైన భక్తితో పూజించే శ్రీరాముని కోసం భాగవతాన్ని అంకితం చేయడానికి కట్టుబడి ఉన్నాడు. పురాణాల ప్రకారం, రచయిత ఆ భాగాన్ని ప్రపంచ రాజులకు అంకితం చేయడానికి బదులుగా స్వర్గపు దేవుడు విష్ణువుకు ఇవ్వడం మరింత సముచితమని పోతన పేర్కొన్నాడు. కవిత్వం దైవిక వరం అని, దానిని భగవంతుడికి అంకితం చేయడం ద్వారా ఆత్మను రక్షించడానికి ఉపయోగించాలని అతను నిశ్చయించుకున్నాడు. పురాణాల ప్రకారం, పోతన తన కెరీర్ ప్రారంభంలో రాజుచే అభిమానించబడ్డాడు. అతను తన మొదటి కళాఖండాన్ని రాజుకు వ్రాసాడు. అతని స్వంత పండితుడు మరియు అతని కీర్తి చాలా పెద్దది (శ్రీనాథ కవిత్వాన్ని చూడండి). పూర్వం కవులు తమ భక్తికి సంబంధించిన రచనలను భగవంతునికే అంకితం చేయడం ఆనవాయితీగా ఉండేది, కానీ పోషకులైన రాజులకే కాదు.

పోతన తన రచన యొక్క లయ మరియు పదేపదే శబ్దాలను ఉపయోగించడాన్ని ఇష్టపడ్డాడు. ఆయన రచనలు పాఠకులను అలరిస్తాయి. పోతన భాగవతంలోని “గజేంద్ర మోక్షము” మరియు “ప్ర చరిత్ర” నుండి కూడా చాలా మంది ఉదహరించారు.

కరణాత యొక్క కిరాత కీచకులు అనే జోక్‌తో కూడిన పద్యం చాటువు (అపోక్రిఫాల్) గా కనిపిస్తుంది, ఇది పోతన యొక్క రచన అని నమ్ముతారు, కానీ అతను ఈ పద్యాన్ని రచించాడని సూచించడానికి ఎటువంటి ఆధారాలు లేవు. అతను దానిని రచనగా వ్రాసినట్లయితే, కరనాట విలన్‌లు ఎవరో స్పష్టంగా తెలియదు. వారు కాలంలో రాచకొండపై దండెత్తిన కర్నాట సామ్రాజ్యం (విజయనగర సామ్రాజ్యానికి సమకాలీన పదం) పాలకులుగా ఉండే అవకాశం ఉంది. రాచకొండ ఆ సమయంలో రాచకొండ రాజ్యం గందరగోళంలో ఉంది, పశ్చిమాన ఉన్న బహమనీలచే దాడి చేయబడింది. దక్షిణాన కరణాట (విజయనగరం) రాజ్యం మరియు తూర్పున రెడ్డిరాజులు. రాచకొండ అలాగే దాని రాజు 15వ శతాబ్దం మధ్యలో నిలిచిపోయింది మరియు బహమనీ రాజ్యంలో విలీనం చేయబడింది.

శ్రీనాథుడు (c. 1365-1370, d. 1441) పోతన కథలో సమకాలీనుడు కాని అతని బావ కాదు, చిత్రాలలో చిత్రీకరించబడింది.

• మహాకవి పాల్కురికి సోమనాథుని జీవిత చరిత్ర
• కంచెర్ల గోపన్న { భక్త రామదాసు} జీవిత చరిత్ర
• విద్యావేత్త చుక్కా రామయ్య జీవిత చరిత్ర
• జానపద గాయకుడు గద్దర్ జీవిత చరిత్ర
• జానపద గాయకుడు గోరేటి వెంకన్న జీవిత చరిత్ర
• రచయిత సుద్దాల అశోక్ తేజ జీవిత చరిత్ర
• సంగీత దర్శకుడు చంద్రబోస్ జీవిత చరిత్ర

• చౌదరి చరణ్ సింగ్ జీవిత చరిత్ర,Biography of Chaudhary Charan Singh
• చౌదరి దేవి లాల్ జీవిత చరిత్ర,Biography of Chaudhary Devi Lal
• ఛత్రపతి శివాజీ జీవిత చరిత్ర
• జతీంద్ర నాథ్ ముఖర్జీ జీవిత చరిత్ర
• జయప్రకాష్ నారాయణ్ జీవిత చరిత్ర
• జయలలిత జయరామ్ జీవిత చరిత్ర
• జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ యొక్క పూర్తి జీవిత చరిత్ర,Complete Biography of Jawaharlal Nehru
• జస్వంత్ సింగ్ జీవిత చరిత్ర
• జార్జ్ ఫెర్నాండెజ్ జీవిత చరిత్ర
• జీవత్రామ్ భగవాన్‌దాస్ కృపలానీ జీవిత చరిత్ర,Biography of Jeevatram Bhagwandas Kripalani